Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan, Sağlıkta Performans ve Kalite Yönergesi, 01.07.2011 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiş ve bu yönergeye istinaden, hastanelerin uyması gereken Hizmet Kalite Standartları belirlenmiştir. Bu yönergeye göre formaldehit ve ksilen ölçümü solunum düzeyinde yapılmalı, 8 saatlik ve 15 veya 30 dakikalık maksimum solunan değer ölçülmelidir. (Hizmet kalite Standartları pdf. olarak görüntüleyin)
ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ
Formaldehit ve ksilen ölçümü için iki temel yöntemden bahsedilebilir:
- Cihaz ile ölçüm
- Yaka kartları ile ölçüm
|
|
Bu ölçümlerde asıl amaç, doğaldır ki çalışanların kişisel maruziyetinin ölçülmesidir. Kişisel maruziyet de, kişinin gün içinde yaptığı tüm faaliyetler esnasında maruz kaldığı düzey olduğundan, uygulayan kişinin solunum düzeyinde yaka bölümüne taktığı ve ölçüm süresi boyunca hep üzerinde taşıdığı kart sayesinde, ilgili kişinin gerçek anlamda formaldehit veya ksilene hangi oranda maruz kaldığını ölçmek mümkün olmaktadır. Bu yüzden, kişisel maruziyetin ölçülmesi için yaka kartları daha çok tercih edilen yöntem olmaktadır.
YAKA KARTLARININ ÇALIŞMA PRENSİBİ
- Yaka kartı, ortamdaki havadan numunenin toplanmasını sağlar.
- Ortamdaki havada bulunan formaldehit veya ksilen, yaka kartının içine difüze olur.
- Kartın içinde bulunan kimyasal ile etkileşime girerek hapsolur.
- Ortam havasından toplanan bu numune, laboratuvarda analiz edilir.
- Analiz sonucu, maruz kalınan süre boyunca ortalama maruziyet yoğunluğunu göstermektedir.
UYGULAMA PROSEDÜRÜ
Hizmet Kalite Standartları’nda formaldehit ve ksilen ölçümünün yapılması bir gereklilik olarak ifade edilmiş olmakla birlikte, bunun hangi periyotlarda, kimlere uygulanacağı vb gibi ayrıntılara yer verilmemiştir. Konuyla ilgili OSHA’nın (Occupational Safety & Health Administration) belirlediği uygulama prosedüründe, uygulama adımları iki başlıkta toplanmaktadır:
- İlk Uygulama
- Periyodik Uygulama
İlk Uygulama
8 saatlik ve 15 veya 30 dakikalık maruziyet düzeyleri ilk defa ölçülecek ise, çalışma ortamında bulunan ve bu kimyasallara maruz kalan herkesin yaka kartlarını uygulaması gerekmektedir.
Bunun yanı sıra, aynı çalışma ortamında bulunan kişilerden belli bölümünün maruziyet şartları birbirinin aynı ise, grubun içinden bir veya birden fazla temsilci seçilerek, sadece bu kişiler üzerinde de uygulama yapmak mümkün olabilir. Fakat bu durumda, 1 yıl içerisinde dönüşümlü olarak uygulama yapılmayan diğer kişiler için de ölçümün tekrarlanması gerekmektedir.
Periyodik Uygulama
Periyodik uygulama hakkında OSHA’da çok ayrıntılı bilgi bulunmamakla birlikte, ölçülen değerler üst limitlerin altında ise ve çalışma şartlarında herhangi bir değişiklik oluşmamışsa (havalandırma sisteminde olumsuz yönde bir değişim, vaka sayısında bir artış vb) yılda bir kez kontrolün yeterli olduğu belirtilmektedir.
Ölçülen değerler üst limitleri aşıyorsa, gerekli düzeltme işlemleri yapıldıktan sonra, ölçümün tekrarlanması ve istenen değerler sağlanana kadar ölçümün tekrarlanması gerekmektedir.
ACS YAKA KARTLARI
Firmamız, AIHA-LAP,LLC (http://www.aihaaccreditedlabs.org/) tarafından akredite edilmiş olan Advanced Chemical Sensors firmasına ait yaka kartlarını sağlamaktadır. 35 yıldır bu alanda faaliyet göstermekte olan firma, toksik gazların ölçümü ve takibi alanında geniş ürün yelpazesine sahiptir.
İŞLEM ADIMLARI
- Kuruma yaka kartlarının teslimi
- Yaka kartları ile uygulamanın yapılması
- Firmamız tarafından uygulama sonrası yaka kartlarının kurumdan geri alınması
- Analiz amaçlı yurtdışına gönderilmesi
- OSHA ve NIOSH limitleri baz alınarak ilgili raporun Türkçe olarak hazırlanması
- Raporun kuruma ulaştırılması
LİMİTLER
Formaldehit için OSHA’nın 8 saatlik kişisel maruziyet (PEL) için belirlediği üst limit 0,75ppm, 15 dakikalık kısa süreli maruziyet (STEL) için belirlediği üst limit ise 2 ppm’dir.
Ksilen için OSHA’nın 8 saatlik kişisel maruziyet (PEL) için belirlediği üst limit 100 ppm’dir. OSHA’da ksilen için STEL değeri bulunmamaktadır. NIOSH’da ise kısa süreli maruziyet üst limiti 150 ppm’dir. |